İskân Nedir? İskân Başvuru ve Sorgulama İşlemleri Nasıl Yapılır?

İskân ruhsatı Türkiye’de inşa edilen her binanın alması gereken bir belgedir. Fakat Türkiye’de gerek onaylı projelerin düzgün bir şekilde tamamlanmaması gerekse de sigorta primlerinin ödenmemiş olması nedeniyle pek çok binanın iskan ruhsatı yoktur. Peki iskan nedir, başvuru ve sorgulama işlemleri nasıl yapılır?

İskan nedir?

Bir gayrimenkulde oturma ve bu gayrimenkulü kullanma hakkında sahip olmak için iskan belgesi almak gerekir. İnşaatı tamamlanmış olan bir binanın, önceden hazırlanmış olan mimari projeye uygun şekilde yapıldığını gösteren belge ise iskan ruhsatı olarak adlandırılır. İskan belgesi aynı zamanda yapı kullanma izin belgesi olarak da isimlendirilir.

İskan için başvuru süreci

İskan belgesi almak için mevcut gayrimenkul ya da inşaatın bulunduğu belediyeye başvurmak gerekir. İmar Müdürlüğü birimleri üzerinden yapılacak olan başvuru inşaat sahipleri ya da yetkilendirilmiş kişiler tarafından gerçekleştirilebilir. İmar Müdürlüğü yetkilileri tarafından yapılan incelemeler sonucunda kanun ve yönetmeliklere aykırı bir durum tespit edilmezse iskan belgesi verilir.

Eğer iskan ruhsatı almak için başvuru yapıldıktan sonra herhangi bir teknik eksiklik tespit edilmemiş ise, mal sahiplerinden ya da müteahhitlerden bir takım teknik raporlar talep edilir. Söz konusu raporlar su, asansör, sığınaklar, elektrik ve telefon tesisatları ile ilgili olarak TEDAŞ, Türk Telekom, İtfaiye ve Sivil Savunma Müdürlüğü gibi kurumlardan alınır.

İskan başvurusunda gereken belgeler

İnşaat ya da mülk sahiplerinin iskan başvurusuna giderken yanında bulundurması gereken bir takım belgeler bulunur. Bu belgeler şunlardır:

• İskan belgesi başvuru dilekçesi,
• Mimari müracaat formu,
• Röperli kroki,
• Isı yalıtım belgesi,
• İş bitirme tutanağı,
• Fen İşleri Müdürlüğü uygunluk yazısı,
• Harç ücretleri makbuzları,
• Hakediş raporu,
• İnşaat ruhsatı fotokopisi,
• Yapı denetim sertifikası,
• Asansör ruhsatı,
• Enerji kimlik belgesi,
• SGK yapı raporu,
• İtfaiye yapı raporu.

Tüm bu belgeler hazırlanıp başvuru tamamlandıktan sonra, gerekli kontrollerin yapılması ve bir sorun görülmemesi halinde belgenin sunulması en fazla 30 gün sürer.

İskan sorgulama işlemleri nasıl yapılır?

Alıcılar gayrimenkul alımlarından önce iskan sorgulama işlemlerini yapmalı, böylece oluşabilecek sorunlardan kendilerini korumalıdır. İskan belgesi sorgulama işlemleri e-devlet sistemi “Yapı Kullanma İzin Belgesi” sekmesi üzerinden öğrenilebilir. Fakat detaylı bir sorgulama yaparak oluşabilecek muhtemel sorunları engellemek için bir danışman ile çalışmak çok daha iyi olacaktır. Çünkü gayrimenkul danışmanları detaylı araştırma yaparak yapı ile ilgili tüm bilgilere ulaşır ve bu bilgileri sizinle paylaşır.

İskan hakkında bilinmesi gerekenler

İskan ile ilgili en çok merak edilen konuların başında iskan affının olup olmadığı ve iskan belgesi olmayan bir evde oturmanın suç sayılıp sayılmayacağı geliyor. Bu konular ile ilgili detaylar ise şu şekilde.

İskan affı ile iskan belgesi almak mümkün mü?

Bir yapının iskan belgesinin olması söz konusu binanın yaşamaya uygun olduğunu gösterdiği için, iskan belgesi olmayan bir bina yaşamaya uygun olarak kabul edilmez ve bir iskan affı ile iskan belgesi verilmesi söz konusu değildir. Fakat bir binanın iskan belgesi alamamasına konu olan durumlar SGK primlerinin yatırılmamış olması ya da inşaat aşamasında bazı vergilerin ödenmemiş olması ise, bu durumda çıkacak bir iskan affı ile iskan belgesi almak mümkündür.

İskansız bir evde oturmak suç mu?

İskansız bir evde oturmak her ne kadar suç sayılmıyor olsa da, söz konusu yaşam alanlarında yaşayan insanlar için şu gibi riskler teşkil eder:

• İskan belgesi olmayan evde oturmaya başlamak can ve mal kaybı gibi riskler yaratır,
• İskansız binalarda şantiye elektriği kullanıldığından elektrikli ev aletlerinin zarar görmesi ve yangın çıkması riski bulunur,
• İskansız binalarda elektrik ve su sayaçları ortaktır. Bu yüzden siz elektriği ve suyu az kullansanız bile, fazla ödemek gibi bir sorunla karşılaşabilirsiniz.

Bu gibi sorunlarla karşılaşmamak için bir ev satın almadan önce mutlaka bir iskan belgesi olduğundan emin olmanız gerekiyor.